Bất ngờ với mối quan hệ giữa dinh dưỡng và HIV/AIDS

Chúng ta đã thực sự hiểu rõ về HIV/AIDS? Nắm rõ những kiến thức về HIV là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và xã hội. Bạn có biết rằng, chế độ dinh dưỡng và HIV/AIDS có mối quan hệ chặt chẽ với nhau?

Một chế độ ăn uống lành mạch, đủ chất sẽ giúp cơ thể người bệnh kiểm soát tốc độ phát triển của virus HIV, làm chậm quá trình tiến đến AIDS. Việc cải thiện chế độ ăn uống sẽ giúp bạn cải thiện sức khỏe và kiểm soát bệnh tốt hơn. Để hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa dinh dưỡng và HIV/AIDS, mời bạn tham khảo bài viết sau đây.

↪Có thể bạn quan tâm:

• Chung sống với HIV/AIDS và những điều cần biết
• Thuốc avonza điều trị HIV hiệu quả ít tác dụng phụ

I. Tại sao chế độ dinh dưỡng vô cùng quan trọng với người mắc HIV/AIDS

Nếu chế độ dinh dưỡng đối với một người bình thường đã quan trọng thì thì vai trò của dinh dưỡng dành cho người mắc HIV/AIDS lại càng có vai trò quan trọng hơn. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ các chất mang đến nhiều lợi ích cần thiết cho cơ thể người bệnh:

• Duy trì, tăng cường khả năng miễn dịch để chống lại các bệnh cơ hội, sự tấn công của virus HIV đến các tế bào CD4
• Kiểm soát các triệu chứng và biến chứng của HIV
• Hấp thụ và hạn chế các tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV
• Cung cấp năng lượng, các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể người bệnh

II. Dinh dưỡng và HIV/AIDS: Các loại dinh dưỡng và vai trò của nó với người mắc HIV/AIDS

Việc ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp cho người mắc HIV cải thiện rất nhiều tình trạng bệnh, với mỗi chất dinh dưỡng sẽ có những vai trò khác nhau. Bạn cần lưu ý tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của một chế độ ăn uống lành mạnh như sau:

• Ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc và các loại đậu
• Hạn chế đồ ngọt, nước uống có gas và thực phẩm có đường bổ sung
• Hạn chế ăn đồ chất béo xấu, lựa chọn thịt nạc và ít mỡ.

Một bữa ăn tốt là một bữa ăn cân bằng giữa các chất. Bạn cần bổ sung những chất dinh dưỡng nào vào thực đơn hàng ngày với lượng bao nhiêu?

1. Calo

Calo là năng lượng có trong các thực phẩm, cung cấp cho những hoạt động hàng ngày. Ở người mắc HIV/AIDS thì người bệnh thường sẽ gầy và nhẹ cân. Do đó việc bổ sung năng lượng rất quan trọng.

Việc bổ sung calo cần thiết cụ thể như sau.

• Bổ sung 34 calo mỗi kilogram trọng lượng cơ thể nếu duy trì trọng lượng cơ thể.
• Bổ sung 40 calo mỗi kilogram trọng lượng khi cơ thể nhiễm trùng cơ hội.
• Bổ sung 50 calo mỗi kilogram trọng lượng cơ thể nếu sụt giảm cân.

2. Protein

Protein là chất dinh dưỡng có khả năng giúp cấu tạo cơ bắp, cơ quan và hệ miễn dịch khỏe mạnh. Những loại thực phẩm chứa nhiều protein có thể kể đến đó là  thịt heo, thị bò nạc, ức gà,…

Với người nhiễm HIV nên chọn thịt heo hoặc thịt bò nạc, ức gà không da, cá và các sản phẩm từ sữa ít béo. Lượng protein cần cung cấp mỗi ngày như sau: 

• 100 – 150g mỗi ngày với nam giới mắc HIV/AIDS.
• 80 – 100g mỗi ngày với nữ giới mắc HIV/AIDS.

3. Carbohydrate

Đây cũng là một loại chất dinh dưỡng có khả năng cung cấp năng lượng cho cơ thể. Carbohydrate thường có trong các loại hoa quả và rau. Lượng trái cây và rau quả cần bổ sung mỗi ngày khoảng 384g. 

Bạn nên lựa chọn các thực phẩm đa dang, nhiều màu sắc đảm bảo bữa ăn dinh dưỡng hơn. Các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt và quinoa) là một sự lựa chọn tốt dành cho bạn. 

Đặc biệt carbohydrate từ rau quả rất tốt đối với người bị đái tháo đường. Ngoài ra, người bệnh HIV cũng cần hạn chế các sản phẩm có đường đơn như kẹo, bánh, bánh quy hoặc kem.

4. Chất béo

Cơ thể con người luôn cần chất béo để tạo năng lượng. Tuy nhiên bạn cần bổ sung chất béo một cách lành mạnh và phù hợp:

• Bổ sung 30% lượng calo hàng ngày từ chất béo.
• Bổ sung 10% lượng calo hàng ngày từ chất béo không bão hòa đơn (như các loại hạt, quả bơ, cá, dầu oliu).
• Bổ sung ít hơn 10% lượng calo hàng ngày từ chất béo không bão hòa đa (như cá, quả óc chó, hạt lanh và ngô, hướng dương, đậu tương).
• Bổ sung ít hơn 7% lượng calo hàng ngày từ chất béo bão hòa (như thịt mỡ, thịt gia cầm có da, bơ, thực phẩm từ sữa nguyên chất, dầu dừa).

5. Các loại vitamin và khoáng chất

Vitamin và các khoáng chất là yếu tố không thể thiếu để vận hành các quá trình trong cơ thể. Có nhiều loại vitamin và khoáng chất, mỗi loại lại có những vai trò khác nhau và những cách bổ sung khác nhau.

Có rất nhiều cách bổ sung các chất này, có thể là qua các thực phẩm từ hoa quả đến thịt hay là rau, có thể là các loại thuốc, viên nén hay các loại nước uống. Dưới đây là một số vitamin phổ biến và những cách bổ sung chúng. 

• Vitamin A và beta-carotene: rau và trái cây màu xanh đậm, vàng, gan; trứng, sữa, cá,.. . 
• Vitamin B: thịt, cá, gà, ngũ cốc, các loại hạt, đậu trắng, bơ, bông cải xanh, rau lá xanh. 
• Vitamin C: trái cây họ cam quýt. 
• Vitamin E: rau lá xanh, đậu phộng và dầu thực vật. 
• Kẽm: thịt, thịt gia cầm, cá, đậu, đậu phộng, sữa và các sản phẩm từ sữa. 

Ngoài ra còn rất nhiều vitamin và khoáng chất khác. Tuy nhiên để hấp thụ và bổ sung tất cả qua các thực phẩm là điều rất khó nên có thể bổ sung qua các viên vitamin, tuy nhiên với mỗi loại thuốc thì đều cần tư vấn của bác sĩ để sử dụng hợp lý nhất. 

III. Dinh dưỡng có thể đối phó với các triệu chứng của HIV hoặc tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV

Khi mắc bệnh HIV, người bệnh sẽ có  phản ứng với virus HIV và  cũng sẽ gặp phải các  tác dụng phụ từ thuốc điều trị. Chế độ dinh dưỡng hoàn toàn có thể giúp bạn đối phó với các triệu chứng và tác dụng phụ của thuốc trong quá trình điều trị HIV.

1. Tiêu chảy

• Uống nhiều nước hơn.
• Hạn chế sữa, cà phê.
• Ăn chậm và thường xuyên hơn.
• Hạn chế đồ ăn dầu mỡ.
• Dùng đồ ăn nấu chín hoặc đóng hộp..

2. Sụt cân quá nhiều

• Bổ sung thêm protein, carbohydrate ,chất béo trong chế độ ăn uống…..
• Ăn trái cây khô, các loại hạt 
• Xin lời khuyên từ  bác sĩ về việc sử dụng thêm một chất bổ sung dinh dưỡng, thuốc kích thích thèm ăn và chống buồn nôn

3. Buồn nôn và ói mửa

• Ăn  những món ăn nhạt, ít béo
• Ăn các bữa ăn nhỏ
• Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, cay
• Uống trà gừng

4. Giảm cảm giác thèm ăn

• Tập thể dục để giúp kích thích sự thèm ăn
• Đừng uống quá nhiều nước ngay trước bữa ăn
• Ăn cùng với gia đình hoặc bạn bè để làm cho bữa ăn hấp dẫn nhất có thể
• Hãy thử chia nhỏ bữa ăn và ăn thường xuyên hơn
• Hỏi bác sĩ về các loại thuốc kích thích sự thèm ăn

5. Các vấn đề về miệng và nuốt

• Ăn thức ăn mềm như sữa chua hoặc khoai tây nghiền
• Tránh ăn rau sống mà hãy nấu chín
• Chọn trái cây mềm hơn, chẳng hạn như chuối hoặc lê
• Tránh xa các thực phẩm có tính axit, như cam, chanh và cà chua
• Gặp bác sĩ để đảm bảo bạn không bị nhiễm trùng cơ hội hoặc cần xét nghiệm chẩn đoán thêm.

6. Loạn dưỡng mỡ (hội chứng phân phối lại chất béo)

• Hạn chế chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.
• Chọn chất béo không bão hòa và thực phẩm có nhiều axit béo omega-3, chẳng hạn như cá hồi và cá ngừ
• Hạn chế rượu và đường tinh chế
• Ngăn chặn tình trạng kháng insulin bằng cách hạn chế thực phẩm làm tăng mức glucose và insulin – chủ yếu là carbohydrate
• Ăn nhiều ngũ cốc, trái cây và rau quả giàu chất xơ
• Tập thể dục.

Qua bài viết ta có thể thấy vai trò của dinh dưỡng với người mắc HIV/AIDS. Một đời sống đầy đủ dinh dưỡng và khoa học không chỉ giúp ngăn cản HIV mà còn giúp người bệnh khỏe mạnh và tự tin hơn trong cuộc sống. Không chỉ là vấn đề với người HIV mà chính những người khỏe mạnh cũng cần lưu ý và quan tâm đến dinh dưỡng để cuộc sống khỏe mạnh hơn.