Điều trị HIV là một quá trình dài, việc xuất hiện các tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Vậy làm thế nào để đối phó với các tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Một số loại thuốc điều trị HIV được sử dụng phổ biến hiện nay
Thuốc điều trị HIV là những loại thuốc có khả năng hạn chế sự phát triển của virus HIV, từ đó tăng cường sự bảo vệ cho hệ miễn dịch của người bệnh. Các nhóm thuốc được sử dụng phổ biến trong quá trình điều trị HIV hiện nay bao gồm:
- Thuốc ức chế men sao chép ngược nucleoside/ nucleotide (Nucleoside/Nucleotide Reverse Transcriptase Inhibitors -NRTI). Các thuốc thuộc nhóm NRTI buộc virus HIV sử dụng các phiên bản lỗi của mình tạo virus mới, để các tế bào bị nhiễm không thể tạo ra nhiều virus hơn.
- Thuốc ức chế men sao chép ngược không phải nucleoside (Non-nucleoside Reverse Transcriptase Inhibitors- NNRTI). NNRTI kết hợp với một loại protein cụ thể để virus HIV không thể tự tạo ra bản sao của nó, ngăn chặn sự nhân lên của virus.
- Thuốc ức chế men Protease (Protease Inhibitors -PI). Để tạo bản sao, các tế bào bị nhiễm phải tổng hợp protein. Thuốc này tác động lên men xúc tác cho quá trình này, ngăn chặn nó và vì thế ngăn chặn quá trình tạo bản sao virus.
- Thuốc ức chế hòa màng. Không giống như các NRTI, NNRTI và PI – hoạt động trên các tế bào bị nhiễm – những thuốc này giúp ngăn chặn HIV xâm nhập vào các tế bào khỏe mạnh ngay từ đầu. Hiện nay, nhóm thuốc này mới chỉ có 1 loại là Enfuvirtide là được đưa vào sử dụng.
- Thuốc đối kháng thụ thể CCR5. Nhóm thuốc này ngăn chặn HIV trước khi nó được vào trong một tế bào khỏe mạnh, nhưng theo một cách khác với các chất ức chế hoà màng. Để xâm nhập vào tế bào khỏe mạnh, virus HIV phải cắm vào thụ thể CCR5 trên màng tế bào. Các loại thuốc này cạnh tranh với virus khiến chúng không gắn được vào màng tế bào nữa.
- Thuốc ức chế men tích hợp Integrase (Integrase strand transfer inhibitors – INSTIs). Thuốc này sẽ ngăn HIV tự sao chép bằng cách “khóa” một loại protein quan trọng. Loại protein này là “chìa khóa” để virus gắn DNA của nó vào DNA của tế bào lành mạnh.
>>> Xem thêm: Công dụng thuốc Emtridragonvir
Các tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV và các đối phó với các tác dụng phụ đó
Tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV có thể xuất hiện với các mức độ nặng nhẹ không giống nhau ở mỗi người bệnh. Điều này phụ thuộc vào thể trạng, loại thuốc và sự tương thích với thuốc của cơ thể người bệnh. Hầu hết các loại thuốc điều trị HIV đều đem lại các tác dụng như:
Buồn nôn
Buồn nôn là một triệu chứng thường xuyên gặp phải khi người bệnh sử dụng các loại thuốc điều trị HIV. Để khắc phục tình trạng này người bệnh có thể uống thuốc ngay trong bữa ăn hoặc ngay sau khi dùng bữa. Nếu tình trạng buồn nôn quá nghiêm trọng hoặc khiến người bệnh quá khó chịu, họ có thể sử dụng thuốc chống nôn trước khi dùng thuốc điều trị HIV khoảng 30 phút.
Tiêu chảy
Tùy vào mức độ tiêu chảy nặng hay nhẹ mà có những cách xử lý khác nhau. Khi bị tiêu chảy, người bệnh cần sử dụng oresol để bù nước. Nếu tình trạng nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể phải truyền dịch hoặc sử dụng các loại thuốc chống tiêu chảy để hạn chế tiêu chảy tạm thời.
Phát ban, mẩn đỏ, ngứa
Thuốc điều trị HIV cũng có thể gây dị ứng cho người dùng. Ở mức độ nhẹ, cơ thể người bệnh sẽ xuất hiện mẩn đỏ rải rác, ngứa… Bạn có thể khắc phục tình trạng này bằng cách uống thêm thuốc kháng histamin. Tuy nhiên nếu dị ứng nặng có thể đe doạ tính mạng, bạn cần ngừng thuốc ngay và điều trị tích cực tại các trung tâm y tế có đủ điều kiện.
Đau đầu
Nếu người bệnh cảm thấy đau đầu sau khi dùng thuốc điều trị HIV, họ hoàn toàn có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau thông thường như paracetamol.
Đau bụng
Trong quá trình sử dụng thuốc điều trị HIV nếu người bệnh cảm thấy đau bụng hoặc khó chịu ở vùng bụng thì cần được theo dõi sát sao. Nếu tình trạng này diễn ra liên tục họ cần liên hệ với bác sĩ và tới các cơ sở y tế để được xử lý.
Rối loạn giấc ngủ
Rối loạn giấc ngủ có thể không kéo dài, nếu cần người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc an thần để hỗ trợ giấc ngủ.
Giảm mật độ xương
Đây là một tác dụng phụ nguy hiểm của các loại thuốc điều trị HIV. Các loại thuốc này có thể cản trở quá trình hấp thụ canxi khiến xương dễ gãy, dễ bị loãng xương. Để khắc phục tình trạng này, người bệnh cần thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, tuy nhiên cần vận động ở mức nhẹ nhàng, vừa phải, phù hợp với sức khỏe. Ngoài ra, họ cũng cần bổ sung canxi trong chế độ dinh dưỡng.
Thiếu máu
Người bệnh có thể bổ sung vitamin B12, viên sắt, folic… để khắc phục tình trạng thiếu máu.
>>> Xem thêm: Chế độ dinh dưỡng cho người sống chung với HIV
Trong quá trình điều trị HIV các tác dụng phụ sẽ xuất hiện và có thể khiến người bệnh mệt mỏi. Với những thông tin trên, chúng tôi hy vọng bạn có thể đối phó với những tác dụng phụ đó. Bạn có thể liên hệ tới điện thoại 0968559939 để được tư vấn, hỗ trợ thêm về HIV.