Từ lâu HIV/AIDS đã trở thành một nỗi sợ đối với mọi người bởi chúng tấn công hệ miễn dịch của con người và làm suy giảm sức đề kháng nghiêm trọng. Để có hướng điều trị kịp thời, hiệu quả việc phát hiện virus trong cơ thể từ sớm là rất quan trọng. Xét nghiệm HIV: khi nào nên làm và quá trình như thế nào?
Khi nào nên xét nghiệm HIV để có kết quả chính xác nhất?
Thời điểm xét nghiệm HIV rất quan trọng, bởi không phải lúc nào kết quả xét nghiệm cũng chính xác. Ngay sau khi vừa phơi nhiễm với HIV, lượng virus trong máu chưa thể đủ để có khả năng phát hiện bằng các loại xét nghiệm. Vậy thời điểm nào là thích hợp để tiến hành xét nghiệm HIV?
Theo các chuyên gia y tế, thời gian xét nghiệm HIV thích hợp là từ 3 – 6 tháng. Đây chính là thời điểm virus phát triển mạnh mẽ và số lượng virus trong máu của người bệnh đã đủ để phát hiện ra chúng qua các xét nghiệm.
Các loại xét nghiệm HIV phổ biến
Hiện nay có khá nhiều phương pháp xét nghiệm HIV được sử dụng, chúng cho phép phát hiện virus HIV trong máu người bệnh tại những thời điểm khác nhau. Dưới đây là những loại xét nghiệm HIV phổ biến.
Xét nghiệm kháng thể
Xét nghiệm kháng thể là phương pháp xét nghiệm HIV nhanh nhất mà bạn có thể thực hiện. Xét nghiệm này sẽ tìm kiếm kháng thể HIV trong máu hoặc dịch tiết cơ thể. Thời điểm có thể thực hiện xét nghiệm kháng thể là 10 ngày kể từ khi xác định lây nhiễm. Tuy nhiên thời điểm cho kết quả chính xác nhất là sau 2 – 3 tháng kể từ khi phơi nhiễm.
Sau khi lấy mẫu bệnh phẩm (máu hoặc nước bọt) của người cần xét nghiệm, các y bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm bằng các biện pháp kỹ thuật và trả kết quả sau 20 – 30 phút. Phương pháp xét nghiệm này có thể áp dụng cho tất cả các đối tượng nghi ngờ nhiễm HIV, tiếp xúc với nguồn máu không rõ ràng, quan hệ tình dục không an toàn,…
>>> Xem thêm: Những thông tin bạn cần biết về xét nghiệm HIV
Xét nghiệm kháng nguyên và kháng thể
Xét nghiệm này dùng để tìm kiếm cả kháng nguyên và kháng thể HIV. Kháng thể được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch khi cơ thể tiếp xúc với virus HIV. Kháng nguyên là những chất lạ xâm nhập vào cơ thể và kích hoạt hệ thống miễn dịch tự nhiên.
Mẫu bệnh phẩm là máu của người tiến hành xét nghiệm sẽ trải qua hai xét nghiệm chính là HIV Combi PT và HIV combo Ag+Ab để xác định xem người đó có nhiễm HIV hay không. Thời gian trả kết quả là từ 60 – 90 phút.
Những người nghi ngờ nhiễm HIV có thể thực hiện xét nghiệm sau 15 ngày kể từ khi xác định phơi nhiễm (thời điểm cho kết quả chính xác nhất là sau 3 – 6 tháng kể từ lúc phơi nhiễm).
Xét nghiệm Axit Nucleic (NAT)
Xét nghiệm axit nucleic thường khá chính xác trong giai đoạn đầu khi nhiễm HIV. Xét nghiệm này khá tốn kém và không được sử dụng thường xuyên với mục đích sàng lọc cá nhân, trừ khi bạn có nguy cơ phơi nhiễm HIV cao hay xuất hiện các triệu chứng HIV sớm. Sau 10 – 33 ngày kể từ lúc xác định lây nhiễm bạn có thể tiến hành xét nghiệm NAT.
Mẫu bệnh phẩm là máu hoặc dịch cơ thể của người yêu cầu xét nghiệm sẽ được phân tích qua các kỹ thuật chuyên sâu như: Thử nghiệm qua trung gian phiên mã TMA, thử nghiệm chuyển sợi SDA, và phản ứng chuỗi polymerase-PCR…Vì phương pháp xét nghiệm NAT yêu cầu kỹ thuật cao và áp dụng nhiều quy trình phức tạp để xác định sự tồn tại của virus HIV nên thời gian nhận kết quả xét nghiệm sẽ kéo dài từ 2 – 5 ngày.
Xét nghiệm HIV PCR
Phương pháp xét nghiệm này hiện đại và có độ chính xác cao nên được nhiều nước trên thế giới áp dụng. Phương pháp này chủ yếu hỗ trợ chẩn đoán nhiễm HIV cho trẻ dưới 18 tháng tuổi. Khẳng định nhiễm HIV khi khó xác định bằng phương pháp huyết thanh học.
Phương pháp xét nghiệm HIV PCR không giới hạn thời gian nên bất cứ khi nào bạn nghi ngờ nhiễm HIV hãy nhanh chóng tiến hành xét nghiệm.
Mẫu bệnh phẩm là máu của người yêu cầu xét nghiệm sẽ được trải qua quy trình xét nghiệm nghiêm ngặt với các tiêu chuẩn y tế đảm bảo độ chính xác cao. Sau vài tiếng cho đến 2 ngày bạn sẽ nhận được kết quả xét nghiệm.
Xét nghiệm HIV là điều vô cùng cần thiết và quan trọng nhằm phát hiện virus từ sớm và có hướng điều trị tích cực. Hiện nay người nhiễm HIV nếu được điều trị đúng cách có thể đảm bảo sức khỏe, sống vui vẻ như những người khỏe mạnh bình thường và bên cạnh đó tuổi thọ của họ cũng được kéo dài đáng kể.
HIV hiện nay không còn quá đáng sợ, các phương pháp điều trị HIV đem lại hiệu quả rất tích cực cho người bệnh, điều quan trọng là bạn nên phát hiện virus từ sớm.
Trên đây là những thông tin về xét nghiệm HIV, hy vọng những thông tin trên đã giải đáp được những thắc mắc của bạn trong quá trình tìm hiểu về HIV. Nếu bạn cần thêm sự hỗ trợ, tư vấn hãy liên hệ với Trung tâm Tư vấn HIV qua số điện thoại 096 855 9939 hoặc email Tuvanhiv247@gmail.com, đội ngũ tư vấn viên sẵn sàng hỗ trợ bạn 24/7.