Các Phương Pháp Xét Nghiệm HIV Hiện Có và Độ Chính Xác Của Chúng

HIV luôn là nỗi sợ của mọi người, hiện nay việc phát hiện ra virus HIV trong cơ thể người bệnh không còn là điều khó khăn. Có khá nhiều phương pháp xét nghiệm HIV đang được sử dụng, hãy cùng tìm hiểu về các phương pháp xét nghiệm HIV hiện có và độ chính xác của chúng trong phần tiếp theo của bài viết.

Hiện nay có khá nhiều phương pháp xét nghiệm HIV được sử dụng, chúng cho phép phát hiện virus HIV trong máu người bệnh tại những thời điểm khác nhau. Dưới đây là những loại xét nghiệm HIV phổ biến.

Xét nghiệm kháng thể

Xét nghiệm kháng thể HIV là phương pháp xét nghiệm đơn giản và nhanh chóng mà bạn có thể thực hiện nếu nghi ngờ cơ thể nhiễm bệnh. Kháng thể kháng HIV là một loại protein do hệ miễn dịch của cơ thể tạo ra để chống lại virus HIV.

Các protein này sẽ được phát hiện nhanh chóng thông qua xét nghiệm kháng thể. Xét nghiệm kháng thể có thể sử dụng mẫu bệnh phẩm là nước bọt hoặc máu.

Tất cả đối tượng có các hoạt động tình dục không an toàn, tiếp xúc nguồn máu không rõ ràng,… đều có thể thực hiện xét nghiệm kháng thể. Bạn có thể tiến hành xét nghiệm sau 10 ngày kể từ khi xác định lây nhiễm, tuy nhiên, thời điểm cho kết quả chính xác nhất là sau 2 – 3 tháng kể từ lúc phơi nhiễm.

Xét nghiệm kháng thể có thể cho kết quả sau 20 – 30 phút với độ chính xác cao lên tới 98%. Tuy nhiên độ đặc hiệu của phương pháp này lại thấp, xét nghiệm có thể phát hiện tất cả những cấu trúc bệnh tương đồng với virus HIV. Do đó, đôi khi xét nghiệm cũng cho ra kết quả dương tính giả. 

Xét nghiệm kháng nguyên và kháng thể

Phương pháp xét nghiệm này dựa trên cơ chế phòng vệ của cơ thể: Khi có chất lạ xâm nhập (kháng nguyên) thì cơ thể sẽ tự động kích hoạt hệ thống miễn dịch tự nhiên tạo ra các kháng thể chống lại kháng nguyên lạ đó. Tất cả các đối tượng nghi ngờ nhiễm virus HIV, tiếp xúc với nguồn máu không an toàn, quan hệ tình dục không an toàn,… đều có thể tiến hành xét nghiệm.

Xét nghiệm này sử dụng mẫu bệnh phẩm là máu và cho ra kết quả sau khoảng 60-90 phút. Phương pháp xét nghiệm này có độ chính xác cao lên tới 95%, tuy nhiên độ đặc hiệu kém nên có thể cho ra kết quả dương tính giả do nhận diện nhầm các kháng nguyên hay kháng thể có cấu trúc tương đồng với virus HIV. Bạn có thể tiến hành xét nghiệm sau 15 ngày kể từ khi xác định lây nhiễm và thời điểm cho kết quả chính xác nhất là sau 3 – 6 tháng kể từ khi phơi nhiễm. 

Xét nghiệm Axit Nucleic (NAT)

NAT là phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử. Ưu điểm của NAT là có thể phát hiện sự tồn tại của HIV ngay từ giai đoạn đầu khi lượng virus còn rất thấp qua các kỹ thuật chuyên sâu.

Xét nghiệm NAT HIV là một kỹ thuật khó và áp dụng nhiều quy trình phức tạp để xác định sự tồn tại của virus HIV ngay từ giai đoạn đầu của bệnh khi lượng virus trong máu còn rất thấp. Phương pháp xét nghiệm NAT này chỉ được sử dụng khi xét nghiệm thông thường không đáp ứng hoặc nhằm chẩn đoán điều trị.

Người đã phơi nhiễm hoặc nghi nhiễm có các triệu chứng ban đầu của HIV và người có kết quả âm tính với xét nghiệm kháng thể hoặc xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể HIV có thể sử dụng phương pháp xét nghiệm này. Thời gian nhận kết quả xét nghiệm là khoảng 2-5 ngày với độ chính xác > 99%, độ chính xác cao ngay cả khi người bệnh đang trong “giai đoạn cửa sổ”

Xét nghiệm HIV PCR

Đây là cách phát hiện HIV sớm nhất và hiệu quả nhất hiện nay. Xét nghiệm PCR có thể tìm ra HIV sau 02 tuần kể từ lúc phơi nhiễm và là phương pháp hữu hiệu để phát hiện HIV ở trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai để sàng lọc sớm nguy cơ lây nhiễm từ mẹ sang con.

Xét nghiệm HIV PCR có độ chính cao trên 95%. Phương pháp này cho phép phát hiện virus HIV một cách trực tiếp từ mẫu bệnh phẩm, không qua nhiều bước thực hiện và môi trường nuôi cấy. Độ nhạy cao có thể phát hiện bệnh ở ngưỡng chỉ từ 20 copies/1 ml máu.

Các đối tượng có thể sử dụng phương pháp xét nghiệm này là:

• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có mẹ nhiễm HIV, có mẹ không rõ tình trạng nhiễm HIV nhưng trẻ có dấu hiệu nghi nhiễm HIV hoặc có kháng thể HIV;  
• Các đối tượng không thể khẳng định đã nhiễm HIV hay không bằng phương pháp huyết thanh học. 

Phương pháp xét nghiệm này không giới hạn về thời gian, bạn hãy thực hiện xét nghiệm càng sớm càng tốt. Kết quả xét nghiệm sẽ có sau khoảng vài tiếng cho đến 2 ngày sau khi thực hiện xét nghiệm.

>>> Xem thêm: Xét Nghiệm HIV: Khi Nào Nên Làm và Quá Trình Như Thế Nào?

Trên đây là thông tin về các phương pháp xét nghiệm HIV hiện có cũng như độ chính xác của chúng. Bạn có thể tham khảo thông tin và cân nhắc lựa chọn phương pháp xét nghiệm cũng như thời gian tiến hành xét nghiệm phù hợp. Nếu bạn cần thêm thông tin về xét nghiệm HIV hoặc các vấn đề liên quan đến HIV, hãy liên hệ với Trung tâm tư vấn HIV qua số điện thoại 096.855.9939.