HIV là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm không thể coi thường. Có khá nhiều phác đồ điều trị HIV được chuyên gia khuyến cáo, nhưng để có thể lựa chọn phác đồ tối ưu cho từng cá nhân thì còn phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Vì thế, người bệnh và bác sĩ cần cùng nhau xem xét cẩn thận để tìm ra phương pháp điều trị HIV phù hợp và hiệu quả nhất.
Có thể chữa trị bệnh HIV hay không?
Như chúng ta đã biết, HIV là căn bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm với con người, và chúng có nhiều con đường lây lan, ví dụ: qua đường quan hệ tình dục không an toàn, đường máu, hoặc truyền nhiễm bệnh từ mẹ sang bé…
Hiện nay, y học trên thế giới vẫn chưa tìm ra phương pháp để chữa trị dứt điểm căn bệnh này. Tuy vậy, chúng ta không nên từ bỏ hy vọng bởi việc điều trị HIV theo chỉ định nghiêm ngặt của bác sĩ vẫn sẽ đem lại những hiệu quả nhất định cho người bệnh.
Đầu tiên, ở thời điểm hiện tại, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát tình trạng sức khỏe, kiểm soát và làm hạn chế sự phát triển của virus HIV trong cơ thể bệnh nhân cũng như hạn chế khả năng virus lây nhiễm từ người sang người, bảo vệ sức khỏe mọi người xung quanh.
Bên cạnh đó, nếu tích cực điều trị bệnh theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, bạn sẽ tránh được nguy cơ bệnh phát triển từ giai đoạn HIV sang giai đoạn AIDS và kéo dài được sự sống của bản thân. Đó cũng chính là lý do vì sao bệnh nhân HIV vẫn cần chữa trị dù không thể khỏi hoàn toàn.
Lựa chọn phác đồ điều trị HIV phù hợp cho từng bệnh nhân
Ngày nay, với sự phát triển của y học thế giới, chúng ta đã có rất nhiều phương pháp điều trị HIV ra đời và phát huy hiệu quả tốt, khả quan. Tùy vào tình trạng của mỗi người bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra những phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Trước khi lựa chọn phương án chữa trị cho bệnh nhân HIV, các bác sĩ sẽ thường quan tâm tới một số vấn đề, yếu tố như sau: Bệnh nhân có mắc các bệnh nền khác hay có đang mang thai hay không,…? Đây là vấn đề quan trọng mà mọi người không nên bỏ qua bởi nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến phác đồ điều trị.
Ngoài ra, các chuyên gia, bác sĩ cũng phải dựa vào chế độ sinh hoạt của người bệnh để đưa ra cách điều trị phù hợp, hiệu quả nhất. Ví dụ như vấn đề về: lịch trình làm việc, ngủ nghỉ, ăn uống, thói quen sử dụng đồ uống có cồn hoặc chất kích thích,…
Đồng thời cũng cần phải theo dõi tương tác của bệnh nhân với các loại thuốc điều trị: nếu tương tác tốt thì tiếp tục cho sử dụng, nếu thuốc đem lại hiệu quả không tốt, bác sĩ sẽ có những điều chỉnh xem trong đơn thuốc nhằm đáp ứng phù hợp nhất với cơ thể người bệnh.
Hình thức điều trị HIV đang được áp dụng phổ biến nhất hiện nay đó là điều trị nhiễm trùng cơ hội hoặc chữa trị kháng HIV (ARV).
Các phương pháp điều trị HIV hiện nay
Phương pháp điều trị nhiễm trùng cơ hội
Nhiễm trùng cơ hội là những bệnh nhiễm trùng sẽ xuất hiện khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm HIV như: nấm miệng, tiêu chảy, giời leo, lao, herpes, viêm não,…
Bệnh nhân HIV/AIDS có thể phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng cơ hội này bằng các biện pháp giữ gìn vệ sinh tối đa trong sinh hoạt, ăn uống hàng ngày, chủ động tiêm chủng phòng ngừa các bệnh như viêm não, viêm gan… và thực hiện điều trị phòng ngừa bằng các thuốc đặc trị, thuốc kháng sinh. Nếu người bệnh bị nhiễm trùng cơ hội thì nên sớm điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Phương pháp điều trị bằng thuốc kháng virus HIV
Phương pháp điều trị kháng HIV là phương pháp thường được dùng để kiểm soát và làm giảm sự phát triển của virus gây bệnh. HIV được điều trị bằng cách kết hợp sử dụng các loại thuốc chống lại virus HIV. Đây được gọi là liệu pháp kháng virus ARV (Antiretroviral therapy).
ARV là sự kết hợp của các loại thuốc kháng HIV (phác đồ điều trị HIV), được uống hàng ngày, chính xác và nghiêm ngặt theo đơn đã được bác sĩ kê. Hầu hết các phác đồ ARV sẽ bao gồm ba loại thuốc khác nhau và thường có thể được kết hợp thành một viên thuốc hàng ngày.
Xem thêm: Những Lợi Ích Của Việc Điều Trị HIV bằng Thuốc ARV
Tùy thuộc vào cách thức ức chế sự nhân lên của virus, thuốc kháng HIV thường được chia thành 6 nhóm sau:
- Thuốc ức chế men sao chép ngược nucleosid NNRTI, ví dụ như emtricitabine (Emtriva), zidovudine (Retrovir) và abacavir (Ziagen): ức chế một trong những enzyme mà virus HIV cần để tự tái tạo trong tế bào.
- Thuốc ức chế men sao chép ngược không-nucleosid (NNRTI), như nevirapine (Viramune), efavirenz (Sustiva) và etravirine (Intelence) – công dụng giống NNRTI nhưng có cấu trúc hóa học khác.
- Các chất ức chế men protease (PI), ví dụ như ritonavir (Norvir), atazanavir (Reyataz) và tipranavir (Aptivus) giúp ngăn chặn sản xuất một thành phần của HIV.
- Thuốc ức chế nhập bào, như enfuvirtide (Fuzeon) – ngăn chặn sự xâm nhập của virus HIV vào tế bào TCD4.
- Các chất ức chế thụ thể CCR5 trên bề mặt tế bào chủ CD4, như maraviroc (Selzentry) – ngăn chặn HIV xâm nhập vào tế bào TCD4.
- Các thuốc ức chế sự tích hợp, chẳng hạn như elvitegravir (Vitek Ta), dolutegravir (Tivicay) và raltegravir (Isentress) – ngăn không cho HIV tự chèn DNA virus của nó vào tế bào chủ.
Việc ngăn chặn, kiểm soát sự phát triển của virus HIV góp phần làm giảm thiểu khả năng người bệnh mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội và có thể kéo dài tuổi thọ cho họ. Bạn sẽ có đủ sức khỏe để sinh hoạt và làm việc như người bình thường nếu kiểm soát tốt tải lượng virus HIV. Không những thế, khi kiểm soát được lượng virus trong cơ thể, chúng ta cũng góp phần ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm HIV trong cộng đồng, xã hội.
Đây là loại điều trị phức tạp và lâu dài, do vậy cần phải có sự hợp tác của người bệnh và phải tuân thủ chặt chẽ các chỉ định của bác sĩ như: uống thuốc đúng giờ, đúng liều lượng, đầy đủ và không tự ý thay đổi đơn thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ.
Phương pháp điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV – ARV
Phơi nhiễm là khi có tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây nhiễm HIV như bị máu bắn vào niêm mạc mắt, các vật nhọn đâm gây rách da có chảy máu, quan hệ tình dục không an toàn,… Điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV nhằm ngăn chặn virus xâm nhập vào tế bào. Thời điểm điều trị không được quá 72H sau khi có tiếp xúc và điều trị bằng thuốc kháng sinh ARV trong vòng 28 ngày.
Xem thêm: Dự phòng sau phơi nhiễm HIV bằng thuốc kháng virus ARV
Phương pháp điều trị hỗ trợ
Phương pháp này áp dụng cho những bệnh nhân có xét nghiệm HIV dương tính không có triệu chứng, không dùng thuốc mà tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng cách:
- Giữ tinh thần lạc quan
- Bổ sung vitamin, cung cấp dinh dưỡng đúng cách
- Tập thể dục thể thao đều đặn
- Sống lành mạnh: không sử dụng rượu, bia, thuốc lá, ma túy và an toàn khi quan hệ tình dục…
Hy vọng rằng bài viết trên đã đem tới cho mọi người cái nhìn tổng quan về các phương pháp điều trị HIV phù hợp cho từng bệnh nhân. Người bệnh nên đi kiểm tra sức khỏe và tuân thủ nghiêm ngặt theo phác đồ mà bác sĩ đã đề ra để có thể đạt được hiệu quả điều trị cao nhất cũng như có thể sống khỏe mạnh như bình thường.